ЭIЄ
ΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΦΡΟΝΗΜΑ ΤΟΥ ΑΙΣΧΥΛΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΝΙΚΗ ΤΩΝ ΑΘΗΝΑΙΩΝ ΕΝΑΝΤΙ ΤΩΝ ΜΗΔΩΝ
Έρευνα και συγγραφή: Ιωάννης Βαφίνης
Ο Αισχύλος υπήρξε ο ογκόλιθος της θεατρικής σκηνής των Αθηνών και πατέρας της Αθηναϊκής τραγωδίας. Το ταλέντο του ανεξίτηλο χάραξε την απαρχή του τρόπου της υποκριτικής τέχνης των διονυσιακών θιάσων. Έμελλε να πρωτοστατήσει στην γενιά των τραγικών ποιητών της λαμπρότερης περιόδου των θεατρικών δρωμένων της πόλεως των Αθηνών.
Η γέννηση του ανάγεται στον 6ο αιώνα γύρω στο 525 ή 524 π.Χ. στην Ελευσίνα. Το γένος του ανήκε στην Ιπποθοωντίδα φυλή και συσχετίζονταν με την γενιά των Κοδριδών. Ήταν γιος του ευγενούς Αθηναίου γαιοκτήμονα Ευφορίωνα και ίσως η εύπορη κατάσταση του πατρός του να τον ώθησε να συμμετάσχει από νωρίς στους δραματικούς αγώνες, μόλις στα εικοσιέξι του χρόνια.
Στα έργα του Αισχύλου, διανθίζεται η έννοια του δίκαιου. Σύμφωνα και με τον Βρετανό φιλόλογο Τζόρτζ Ντέρβεντ Τόμσον, ο Αθηναίος τραγωδός, υπήρξε ακόλουθος των ιδεών του Πυθαγόρα. Η εισαγωγή του στον κόσμο των πυθαγόρειων ιδεών τον οδήγησαν στην χρήση πολλών πυθαγορικών ρήσεων, στα ποιητικά κείμενα των έργων του, με μια επιπλέον προσωπική διύληση.
Απεικόνιση στιγμιότυπου της τραγωδίας του Αισχύλου
από Αττικό μελανόμορφο αγγείο που παρουσιάζει τον
Προμηθέα ως δεσμώτη. Είναι η σκηνή όπου ο Αισχύλος
δια στόματος Προμηθέα προφητεύει τον ερχομό του λυτρωτή
του ανθρωπίνου γένους.
Η δικαιοσύνη, ως υπέρτατος νόμος της ανθρώπινης ύπαρξης, έπλασε στην ιδιοσυγκρασία του την έννοια ενός εσαεί μαχόμενου δικαίου πολίτη. Το δίκαιο, συνυφασμένο με την ουράνια προέλευση της πνευματικότητας, τον έφερε στα χνάρια της αληθινής Θεότητας, της άγνωστης μέχρι τότε για τους ανθρώπους της γης. Η θεία πνεύση τον φώτισε να παρουσιάσει, στην τραγωδία του "Προμηθέας Δεσμώτης", μια προφητική ρήση για την έλευση του σωτήρα ημών Κυρίου Ιησού Χριστού, λέγοντας: «...τρίτος γε γένναν πρός δέκ’ άλλαισιν γοναίς...» (στ.774) μετάφραση: [«...θα γεννηθεί μετά από άλλες δεκατρείς γενιές...»].
Αυτό δεν είναι επινόηση κάποιων σύγχρονων ερευνητών, αλλά, η απόδειξη της συσχέτισης του Αισχύλου με το φρόνημα της δικαιοσύνης με τον αληθινά δίκαιο Θεάνθρωπο Ιησούν Χριστόν τον καθ' όλαν Δίκαιον Υιόν Του Θεού και δημιουργό του σύμπαντος κόσμου!
και συγγραφέα του άρθρου
Τα έργα του έμειναν διαχρονικά εις τους αιώνας, εφόσον, η βαθύτατη πλοκή τους συνεχίζει να απασχολεί την κοινωνία, όπως, και όλους τους εκπροσώπους της τέχνης.
Φρόντισε, μάλιστα, να διεισδύσει και στα μυστικά των ιεροπραξιών της ελευσινιακής μυσταγωγίας, καθότι, υπήρξε και μύστης των ελευσινίων μυστηρίων. Η πλοκή των έργων του βρέθηκε κάποια στιγμή να εμπεριέχει μυστικούς χρησμούς κι απόκρυφα σχόλια του ελευσινιακού ιερατείου με αποτέλεσμα να δεχθεί από τους ιερείς έναν ανηλεή διωγμό που του στέρησαν για αρκετά χρόνια την παρουσία του στην γενέτειρα πόλιν Αθήνα.
Παρά την συμμετοχή του στα Ελευσίνια μυστήρια της Δήμητρας, του Διόνυσου και της Περσεφόνης, όπου επιβάλλονταν η σιωπή, η ελεύθερη φωνή του θέλησε να μοιραστεί τις αλήθειες, με τους αθηναίους συμπολίτες του, στις τραγωδίες που συνέθεσε.
Από όσα γνωρίζουμε οι τραγωδίες του ήταν οι εξής:
- Πέρσαι (472 π.Χ.)
- Αιτναίαι (470 π.Χ.)
- Επτά επί Θήβας (467 π.Χ.)
- Ικέτιδες (463 ; π.X.)
- Προμηθεύς Δεσμώτης
- Ορέστεια [τριλογία] (458 π.Χ.)
- Αγαμέμνων
- Χοηφόροι
- Ευμενίδες
Ο Αισχύλος είχε δύο αδέρφια, τον Κυναίγειρον και τον Αμεινία, και τα δύο ήρωες ευπατρίδες ονομαστοί για την προσφορά τους εις την ελευθερία των πάτριων εδαφών. Ο Αθηναίος τραγωδός συμπολέμησε με τον αδερφό του Κυναίγειρον, στην μάχη του Μαραθώνα, τα βαρβαρικά στίφη των Περσών. Ήταν τόσο περήφανος που ανακηρρύχθηκε μαραθωνομάχος, ώστε, να μνημονεύει μόνον αυτήν του την διάκριση και ουχί τα έπαθλα των δραματικών αγώνων. Παράλληλα, συμμετείχε και στην ναυμαχία του Αρτεμισίου, αλλά, και της Σαλαμίνας. Το αγωνιστικόν του επίτευγμα τον ακολουθούσε σε όλον του τον βίον επιρρεάζοντας τον καταλυτικά στα έργα του.
Ο περιηγητής Παυσανίας, τέσσερις αιώνες μετά την εποχή της πολιτιστικής ακμής των Αθηνών, καταγράφει τις διασώζουσες φήμες, περί του υπέρμετρου αγωνιστικού πνεύματος του ποιητή Αισχύλου, με τα εξής γλαφυρά σχόλια: «φρονῆσαι δὲ Ἀθηναίους ἐπὶ τῇ νίκῃ ταύτῃ μάλιστα εἰκάζω· καὶ δὴ καὶ Αἰσχύλος, ὥς οἱ τοῦ βίου προσεδοκᾶτο ἡ τελευτή, τῶν μὲν ἄλλων ἐμνημόνευσεν οὐδενός, δόξης ἐς τ<ος>οῦτο ἥκων ἐπὶ ποιήσει καὶ πρὸ Ἀρτεμισίου καὶ ἐν Σαλαμῖνι ναυμαχήσας· ὁ δὲ τό τε ὄνομα πατρόθεν καὶ τὴν πόλιν ἔγραψε καὶ ὡς τῆς ἀνδρίας μάρτυρας ἔχοι τὸ Μαραθῶνι ἄλσος καὶ Μήδων τοὺς ἐς αὐτὸ ἀποβάντας.» μετάφραση: [Υποθέτω, ότι οι Αθηναίοι είναι πολύ περήφανοι για την νίκη τους αυτή στον Μαραθώνα. Διότι κι ο Αισχύλος, όταν έφτανε το τέλός της ζωής του, δεν περηφανεύτηκε για τίποτε άλλο, αν και φημισμένος για την ποιητική του τέχνη, παρά μόνο για την συμμετοχή του πολεμώντας στην ναυμαχία του Αρτεμισίου και της Σαλαμίνας. Ακόμη στον τάφο του έγραψε το όνομα του πατέρα του και της πόλης του, προσθέτοντας ότι μάρτυρες της ανδριοσύνης του είχε το άλσος του Μαραθώνα και τους Μήδους που πολέμησε όταν αποβιβάστηκαν εκεί](Παυσανίου, Ελλάδος περιήγησις-Αττικά, 14.5).
Επιβεβαιώνεται ενταύθα, και με την ιστορική καταγραφή του Παυσανίου, ότι, πριν να επέλθει ο θάνατος του, ο πρωτοπόρος της Αθηναϊκής τραγωδίας, είχε αφήσει την εντολή να γραφθεί στην πλάκα του νεκρικού του μνημείου το εξής επιτύμβιο:
Αἰσχύλον Εὐφορίωνος Ἀθηναῖον τόδε κεῦθει
μνῆμα καταφθίμενον πυροφόροιο Γέλας·
ἀλκὴν δ' εὐδόκιμον Mαραθώνιον ἄλσος ἄν εἴποι
καὶ βαθυχαιτήεις Μῆδος ἐπιστάμενος.
Ο Αισχύλος, κλείνοντας τα μάτια του, κι αποχαιρετώντας μια για πάντα τον μάταιον τούτον κόσμον, άφησε παρακαταθήκη στους Έλληνες και δη Αθηναίους συμπολίτες του το μήνυμα της φιλοπατρίας και του εθνικού φρονήματος, όπως συνηθίζονταν στους Αθηναίους ευγενείς των αρχαϊκών χρόνων.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
-Παυσανίου, Ελλάδος περιήγησις-Αττικά
-Αισχύλου, Προμηθέας Δεσμώτης
-THOMSON GEORGE, "Μελέτες στην αρχαία ελληνική κοινωνία-Οι πρώτοι φιλόσοφοι"