ЭIЄ
Ο ΕΛΛΗΝ ΚΙΘΑΡΩΔΟΣ ΑΡΙΩΝ ΚΑΙ Η ΩΔΗ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ
(ARION THE GREEK BARD OF LOVE SONG)
Έρευνα & συγγραφή Ιωάννης Γ Βαφίνης
Κάποτε στη νήσο Λέσβο εγεννήθη ένας σπουδαίος μουσικός, ο κιθαρωδός Αρίων. Τα ιστορικά κριτήρια θέτουν την γέννηση του στην πόλη Μήθυμνα κατά το έτος 625 π.Χ. ενώ το τέλος της ζωής του κατά το 585 π.Χ. Ωστόσο, ο Ιωάννης Μαλαλάς, στην Χρονογραφία του, τον κατονομάζει ως Αρίων τον Αθηναίο. Ίσως, επειδή η Μήθυμνα ήταν η μόνη αττικίζουσα πόλη της Λέσβου κι αντίπαλος της Μυτιλήνης
Ο Αρίων, μετά από την μικρή διαμονή του στην Σπάρτη, κοντά στον μελουργό Αλκμάνα, μετέβει εις Κόρινθο προσκληθής από τον τύραννο Πεισίστρατο. Εκεί ανέπτυξε το μουσικό του χαρακτήρα. Η ιδιοσυγκρασία του βασίζονταν τόσο στην δεξιοτεχνική απολλώνια κιθαρωδική όρχηση, με κεντρικό θέμα τον όρθιο νόμο, όσο και στην διονυσιακή με επίκεντρο τον διθύραμβο. Μάλιστα, υπάρχει η άποψη ότι, ο Αρίων μαζί με τον Στησίχορο υπήρξαν οι αναπλαστές του Διθυράμβου.
Όταν λοιπόν, ο Μηθυμναίος κιθαρωδός, εγκαταστάθηκε στην Κόρινθο ο Περίανδρος του παραχώρησε την θεατρική σκηνή της Σικυώνας για να ανεβάζει τα έργα του. Η φήμη της καλλικέλαδης φωνής του και η μουσική επένδυση των τραγουδιών του είχαν αρχίσει να κατακτούν τις γνωστές πόλεις του ελληνικού κόσμου της αρχαϊκής εποχής.
Πολλοί μεταγενέστεροι θαυμαστές του φημισμένου κιθαρωδού θα ήθελαν να ακούσουν έστω κι ένα τραγούδι του, αλλά, δυστυχώς τίποτα το αυθεντικό δεν έχει διεσωθεί. Ωστόσο, εικάζεται ότι περιεσώθει μόνο ένας ύμνος προς τιμήν του Ποσειδώνα, του οποίου η καταγραφή έγινε από τον Αιλιανό, χωρίς την μουσική του και μη φέροντας στοιχείων αυθεντίας οι στίχοι.
Πολλοί μεταγενέστεροι θαυμαστές του φημισμένου κιθαρωδού θα ήθελαν να ακούσουν έστω κι ένα τραγούδι του, αλλά, δυστυχώς τίποτα το αυθεντικό δεν έχει διεσωθεί. Ωστόσο, εικάζεται ότι περιεσώθει μόνο ένας ύμνος προς τιμήν του Ποσειδώνα, του οποίου η καταγραφή έγινε από τον Αιλιανό, χωρίς την μουσική του και μη φέροντας στοιχείων αυθεντίας οι στίχοι.
Ωστόσο, μια περιπέτεια του καλλιτεχνικού του βίου, λόγω της διάστασης που έλαβε, άφησε πίσω της στοιχεία περαιτέρω εξερεύνησης. Το σκηνικό ξετυλίγεται κατά την περίοδο όπου, ο Αρίων, αναζητά περισσότερη φήμη κι αποφασίζει να κατέβει σε διαγωνισμούς τραγουδιού. Εκείνη την περίοδο σημαντικές μουσικές εκδηλώσεις διοργανώνονταν στην Σικελία και πιο συγκεκριμένα στις Συρακούσες, μια παλαιά αποικία των Κορινθίων.
Παίρνοντας λοιπόν την άδεια από τον Περίανδρο ναυλώνει πλοίο με Φοίνικες ναυτικούς και παρευρίσκεται εις τον μουσικό διαγωνισμό, όπου κι ανακηρρύσσεται παμψηφεί νικητής της κιθαρωδίας. Κατά την επιστροφή του - αφού περιόδευσε εις τις ελληνικές πόλεις της Κάτω Ιταλίας - οι ναυτικοί στασίασαν, μετά του πλοιάρχου συναινών, απαίτησαν από τον Αρίων να τους παραδόσει το χρηματικό ποσό τα δώρα και τα έπλαθα κι έπειτα να ριχθεί εις στο θαλάσσιον πέλαγος. Είχαν ήδη περιπλεύσει ένα μεγάλο μέρος του Ιονίου πελάγους και ευρίσκοντο πλησίον των ακτών της νότιας πλευράς της Πελοποννήσου.
Όμως από βραδύς, ο Απόλλων, είχε εμφανιστεί στο όνειρο του αγαπημένου του κιθαραοιδού Αρίων και τον προετοίμασε για το συμβάν. Έτσι, όταν συνέβη το γεγονός, ατάραχος, ο Αρίων, άρχισε να παρακαλεί για την ζωήν του προσφέροντας όλα τα πλούτη του αλλά και την σιωπή του.
Παρά ταύτα καμία θετικήν ανταπόκριση δεν είδε εις τους εκβιαστές της ζωής του. Παραδομένος στην μοίρα του άρχισε να υποχωρεί προς την άκρη του πλοίου. Τότε οι κακοποιοί ναύτες με τον πλοίαρχο σκέφτηκαν πως είχαν την ευκαιρία να ακούσουν τον πιο άριστο και φημισμένο κιθαρωδό του κόσμου κι απαίτησαν για τελευταία φορά να τους τραγουδήσει.
Έτσι ο Αρίων, φορώντας την στολήν του κιθαρωδού, ανέβηκε στην πρύμνη του πλοίου. Εκεί, άρχισε να άδει μια σειρά από άσματα, κυρίως ύμνους παρακλητικούς προς τους θεούς, τον Απόλλωνα προστάτη των κιθαρωδών, τον Ποσειδώνα προστάτη των θαλασσινών κλπ. Καθώς τελείωσε την μουσική του ρίφθηκε στα βαθιά νερά του πελάγους. Μια ομάδα δελφινιών, που είχε γοητευτεί με το τραγούδι του Αρίων, έσπευσε να σώσει τον κιθαρωδό. Τότε ένα από αυτά τον πήρε στην πλάτη του και κολυμπώντας τον έβγαλε στο ακρωτήριο Ταίναρο της Πελοποννήσου.
Η ιστορία, ενώ μοιάζει με μύθο, φαίνεται ότι επιστημονικά έχει με το μέρος της την αλήθεια. Πρώτος ο αρχαίος συγγραφέας Αιλιανός, στο έργο του "Περί ζώων ιδιότητος" κάνει λόγω για τον φιλόμουσο χαρακτήρα των Δελφινιών. Συγκεκριμένα λέγει: "Οἱ δελφῖνες, τὸ μὲν φιλόμουσον αὐτῶν καὶ περὶ τὴν ᾠδὴν σπουδαῖόν τε καὶ φιλόπονον κεκήρυκταί τε καὶ ἐς πολλοὺς ἐξεφοίτησε, καὶ ὥς εἰσι φιλάνθρωποι ἄλλοι τε εἶπον καὶ ἡμεῖς ἄνω που διεξήλθομεν τῷ λόγῳ·" μετάφραση: [Η αγάπη των δελφινιών στη μουσική, η σπουδή κι η προθυμία τους για το τραγούδι έχει διακηρυχτεί και διαδοθεί ευρέως, άλλοι μίλησαν για το πόσο φιλικά είναι προς τους ανθρώπους, όπως κι εμείς μιλήσαμε γι' αυτό κάπου παραπάνω] (ΚΕΦ. ΙΑ' 12). Συμπληρώνει δε την επιχειρηματολογία του ο Αιλιανός προσθέτοντας πως ο Αρίων πρώτος υποστήριξε αυτό λέγοντας σ' ένα ποίημα του τα εξής:
... ἐλάφρ᾽ ἀναπαλλόμενοι σιμοὶ φριξαύχενες ὠκυδρόμοι
Έτσι ο Αρίων, φορώντας την στολήν του κιθαρωδού, ανέβηκε στην πρύμνη του πλοίου. Εκεί, άρχισε να άδει μια σειρά από άσματα, κυρίως ύμνους παρακλητικούς προς τους θεούς, τον Απόλλωνα προστάτη των κιθαρωδών, τον Ποσειδώνα προστάτη των θαλασσινών κλπ. Καθώς τελείωσε την μουσική του ρίφθηκε στα βαθιά νερά του πελάγους. Μια ομάδα δελφινιών, που είχε γοητευτεί με το τραγούδι του Αρίων, έσπευσε να σώσει τον κιθαρωδό. Τότε ένα από αυτά τον πήρε στην πλάτη του και κολυμπώντας τον έβγαλε στο ακρωτήριο Ταίναρο της Πελοποννήσου.
Η ιστορία, ενώ μοιάζει με μύθο, φαίνεται ότι επιστημονικά έχει με το μέρος της την αλήθεια. Πρώτος ο αρχαίος συγγραφέας Αιλιανός, στο έργο του "Περί ζώων ιδιότητος" κάνει λόγω για τον φιλόμουσο χαρακτήρα των Δελφινιών. Συγκεκριμένα λέγει: "Οἱ δελφῖνες, τὸ μὲν φιλόμουσον αὐτῶν καὶ περὶ τὴν ᾠδὴν σπουδαῖόν τε καὶ φιλόπονον κεκήρυκταί τε καὶ ἐς πολλοὺς ἐξεφοίτησε, καὶ ὥς εἰσι φιλάνθρωποι ἄλλοι τε εἶπον καὶ ἡμεῖς ἄνω που διεξήλθομεν τῷ λόγῳ·" μετάφραση: [Η αγάπη των δελφινιών στη μουσική, η σπουδή κι η προθυμία τους για το τραγούδι έχει διακηρυχτεί και διαδοθεί ευρέως, άλλοι μίλησαν για το πόσο φιλικά είναι προς τους ανθρώπους, όπως κι εμείς μιλήσαμε γι' αυτό κάπου παραπάνω] (ΚΕΦ. ΙΑ' 12). Συμπληρώνει δε την επιχειρηματολογία του ο Αιλιανός προσθέτοντας πως ο Αρίων πρώτος υποστήριξε αυτό λέγοντας σ' ένα ποίημα του τα εξής:
... ἐλάφρ᾽ ἀναπαλλόμενοι σιμοὶ φριξαύχενες ὠκυδρόμοι
σκύλακες, φιλόμουσοι δελφῖνες...
[μ' ελαφρούς παλμούς αναπηδώντας τα πλατύριννα
με τα ορθωμένα πτερύγια γοργόδρομα σκυλιά
τα φιλόμουσα δελφίνια]
Μία επιπρόσθετη πληροφορία, περί του μουσικού είδους που ερμήνευσε ο Αρίων καταμεσής του πελάγους και εισακούστηκε από τα δελφίνια, αντλείται από το παλαιό αγγλικό λεξικό "Dictionary of greek and roman biography and mythology".
Εντρυφώντας στο λήμμα ARION (Αρίων) βλέπουμε σαφώς να κατονομάζει τον Έλληνα κιθαρωδό ως Βάρδο(bard) και το τραγούδι του ως "love song", δηλαδή τραγούδι της αγάπης. Τι σημαίνει όμως ο μουσικός όρος, love song; Άραγε, τα Κέλτικα τραγούδια των Βάρδων έχουν την προέλευση τους στην λυρική ποίηση των αρχαίων Ελλήνων;
Συλλέγοντας συνάμα πληροφορίες, από αγγλικά λεξικά αλλά κι από την διαδικτυακή βιβλιοθήκη Wikipedia, μαθαίνουμε ότι το Love song είναι συνώνυμο του sendimedal και δη του sendimedal ballads. Η λέξη sendimedal σημαίνει αισθηματικό, λυπητερό, νοσταλγικό, άρα και η ονομασία sendimedal ballads δηλώνει την ταυτότητα μιας λυπητερής, νοσταλγικής και αισθηματικής μπαλάντας. Συνώνυμα είναι, επίσης, και το ρομαντικό και το της αγάπης. Επίσης, οι μπαλάντες ήταν τα τραγούδια των Βάρδων.
Συλλέγοντας συνάμα πληροφορίες, από αγγλικά λεξικά αλλά κι από την διαδικτυακή βιβλιοθήκη Wikipedia, μαθαίνουμε ότι το Love song είναι συνώνυμο του sendimedal και δη του sendimedal ballads. Η λέξη sendimedal σημαίνει αισθηματικό, λυπητερό, νοσταλγικό, άρα και η ονομασία sendimedal ballads δηλώνει την ταυτότητα μιας λυπητερής, νοσταλγικής και αισθηματικής μπαλάντας. Συνώνυμα είναι, επίσης, και το ρομαντικό και το της αγάπης. Επίσης, οι μπαλάντες ήταν τα τραγούδια των Βάρδων.
Εικόνα από το Dictionary of greek and roman
biography and mythology volume 1
Παράλληλα όμως, θα μπορούσε ένα τραγούδι της αγάπης να είναι θρησκευτικής σημασίας και να απευθύνεται στον Θεό ή σε ένα λατρευτικό πρόσωπο. Τέτοιου είδους ύμνοι διασώζονται και απ' τα πρωτοχριστιανικά χρόνια. Κάτι παρόμοιο θα πρέπει να ερμήνευσε και ο κιθαρωδός Αρίων υποβαλλόμενος, εκ του νυχτερινού ονείρου, από τον Απόλλωνα.
Η θρησκευτική συνείδηση του Αρίωνος γνωστοποιείται άλλωστε στο έργο του Πλουτάρχου που παραδίδει την περιγραφή του αυτήκοου μάρτυρα Γοργίου, περί της διασώσεως του κιθαρωδού από τον δέλφινα που τον πήρε στην ράχη του. Περιγράφει λοιπόν ότι, κατά την πορεία του δελφινιού προς την ακτή ο Αρίων αντίκρισε την θέα του φεγγαριού και των άστρων τ' ουρανού και συλλογίστηκε, πως μέσα σε όλη αυτήν την δημιουργία του σύμπαντος υπάρχει πανταχού παρόν Θεός της δικαιοσύνης που επιβλέπει τα πάντα στον κόσμο. Ιδού και τα συμφραζόμενα εκ του Πλουτάρχου: "ἅμα δὲ καθορῶν τὸν οὐρανὸν ἀστέρων περίπλεων καὶ τὴν σελήνην ἀνίσχουσαν εὐφεγγῆ καὶ καθαράν, [161f] ἑστώσης δὲ πάντῃ τῆς θαλάττης ἀκύμονος ὥσπερ τρίβον ἀνασχιζόμενον τῷ δρόμῳ, διανοεῖσθαι πρὸς αὑτὸν ὡς οὐκ ἔστιν εἷς ὁ τῆς Δίκης ὀφθαλμός, ἀλλὰ πᾶσι τούτοις ἐπισκοπεῖ κύκλῳ ὁ θεὸς τὰ πραττόμενα περὶ γῆν τε καὶ θάλατταν. τούτοις δὲ δὴ τοῖς λογισμοῖς ἔφη τὸ κάμνον αὐτῷ καὶ βαρυνόμενον ἤδη τοῦ σώματος ἀναφέρεσθαι..."[1].("Των επτά σοφών συμπόσιο")
Η θρησκευτική συνείδηση του Αρίωνος γνωστοποιείται άλλωστε στο έργο του Πλουτάρχου που παραδίδει την περιγραφή του αυτήκοου μάρτυρα Γοργίου, περί της διασώσεως του κιθαρωδού από τον δέλφινα που τον πήρε στην ράχη του. Περιγράφει λοιπόν ότι, κατά την πορεία του δελφινιού προς την ακτή ο Αρίων αντίκρισε την θέα του φεγγαριού και των άστρων τ' ουρανού και συλλογίστηκε, πως μέσα σε όλη αυτήν την δημιουργία του σύμπαντος υπάρχει πανταχού παρόν Θεός της δικαιοσύνης που επιβλέπει τα πάντα στον κόσμο. Ιδού και τα συμφραζόμενα εκ του Πλουτάρχου: "ἅμα δὲ καθορῶν τὸν οὐρανὸν ἀστέρων περίπλεων καὶ τὴν σελήνην ἀνίσχουσαν εὐφεγγῆ καὶ καθαράν, [161f] ἑστώσης δὲ πάντῃ τῆς θαλάττης ἀκύμονος ὥσπερ τρίβον ἀνασχιζόμενον τῷ δρόμῳ, διανοεῖσθαι πρὸς αὑτὸν ὡς οὐκ ἔστιν εἷς ὁ τῆς Δίκης ὀφθαλμός, ἀλλὰ πᾶσι τούτοις ἐπισκοπεῖ κύκλῳ ὁ θεὸς τὰ πραττόμενα περὶ γῆν τε καὶ θάλατταν. τούτοις δὲ δὴ τοῖς λογισμοῖς ἔφη τὸ κάμνον αὐτῷ καὶ βαρυνόμενον ἤδη τοῦ σώματος ἀναφέρεσθαι..."[1].("Των επτά σοφών συμπόσιο")
Μετάφραση: (Βλέποντας την ίδια στιγμή τον ουρανό γεμάτο από αστέρια, το φεγγάρι να ανατέλλει λαμπερό και καθαρό, [161f] και ενώ η θάλασσα έμενε ακύμαντη σε όλη της την έκταση, ένας δρόμος να ανοίγεται για την πορεία τους, σκεφτόταν μέσα του ότι το μάτι της Δικαιοσύνης δεν είναι μόνο ένα, αλλ᾽ ότι με όλα αυτά τα μάτια του ο θεός βλέπει γύρω τριγύρω όλα όσα γίνονται σε στεριά και θάλασσα. Με αυτούς τους διαλογισμούς το κουρασμένο και βαρύ πια σώμα του έβρισκε, έλεγε, ανακούφιση.)
Τα άνωθεν λεχθέντα αποδεικνύουν περίτρανα την θεοσέβεια που διακατείχε τον λυρικό ποιητή Αρίωνα. Αυτή η θεολογικού περιεχομένου σκέψη του Αρίωνα, περί Θεού δικαίου - κι ενώ θα έπρεπε να βρίσκονταν σε μια κατάσταση ψυχικού κλονισμού λόγω του επικείμενου θανάτου του - δηλώνει την αναγνώριση της αλήθειας. Η μαρτυρία του περί ενός Θεού που βρίσκεται παντού, ενός Θεού αγάπης και δημιουργού όλων εκείνων των στοιχείων τα οποία κοσμούν το Σύμπαν, προέκυψε από την γεμάτη αγάπη καρδιά του.
Έτσι, λοιπόν το τραγούδι της αγάπης που τραγούδησε εκείνο το βράδυ στην πλώρη του πλοίου θα έμοιαζε με μια μπαλάντα με αναφορά στον πλάστη και δημιουργό Θεό. Κάτι παρόμοιο με το τραγούδι της αγάπης (Love song) του Αρίωνα θα μπορούσε να χαρακτηριστεί η Καντάδα της νεοελληνικής μουσικής παράδοσης με τίτλο "Στης ερημιάς τα μονοπάτια" σε μουσική Διονύσιου Λαυράγκα και στίχους Γεωργίου Αθάνα που γράφτηκε προ του 1930. Η μουσική ακολουθεί τον μείζονα τρόπο ενώ ο φυσιολατρικός στίχος του άσματος εξεδηλώνει την αγάπη προς τον πλάστη και δημιουργό Θεό. Ιδού παραθέτω τις τρεις στροφές των στίχων:
Στης ερημιάς τα μονοπάτια
Στης ερημιάς τα μονοπάτια
είδα τον όρθρο τον βαθιό
να κελαηδούνε τα πουλάκια
είδα τον όρθρο τον βαθιό
να κελαηδούνε τα πουλάκια
εκεί στο γάργαρο νερό
Θέλω ένα λάβρο μεσημέρι
βαθιά στο δάσος να βρεθώ
να με φυσάει αβρά τ' αγέρι
και τίποτα να μη σκεφτώ
Θέλω κι ένα βραδάκι ακόμα
Θέλω ένα λάβρο μεσημέρι
βαθιά στο δάσος να βρεθώ
να με φυσάει αβρά τ' αγέρι
και τίποτα να μη σκεφτώ
Θέλω κι ένα βραδάκι ακόμα
σαν αντικρίζω το γιαλό
ύμνο γλυκό σε Σέ να ψάλλω
τον Πλάστη και Δημιουργό
(διασκευή)
(διασκευή)
Ταυτόχρονα, εάν συγκεντρώναμε έναν περιεκτικό κατάλογο με τους γνωστούς καλλιτέχνες και συνθέτες τραγουδιών της αγάπης θα αντιλαμβανόμασταν το μέγεθος της μουσικής δημιουργίας σε αυτό το είδος. Το είδος αυτό της μουσικής ονομάζεται κατά κόρον ως Love song (τραγούδι της αγάπης ή του έρωτα) ή ballada (μπαλάντα ή βαλισμός) ή sentimental (αισθηματικό άσμα) κλπ. Μέσα στα είδη αυτά υπάρχουν υποείδη που επισημαίνουν λεπτομερώς το ύφος του μουσικού ακούσματος.
Επί παραδείγματι, η σεντιμένταλ μπαλάντα (Sentimental ballad παρεμφερείς με τα love song) γνωστή κι ως συναισθηματική ή ποπ μπαλάντα ή ροκ μπαλάντα κλπ, επικεντρώνεται σε ιστορίες, με ρομαντική πλοκή που αφορούν τις στενές σχέσεις των αντίθετων φύλλων, πολεμικές περιπέτειες, κοινωνικής διαμαρτυρίας, της μοναξιάς των ατόμων, των θρησκευτικών πεποιθήσεων, του θανάτου, του χωρισμού κι οτιδήποτε ταλανίζει με οδυνηρό τρόπο την ανθρώπινη ύπαρξη.
Δια αυτόν τον λόγον, το τραγούδι της αγάπης έχει μακραίωνη παρουσία στην ζωή του ανθρώπου. Κανείς δεν γνωρίζει επακριβώς, σε πια εποχή της ανθρώπινης παρουσίας, πρωτοεμφανίστηκε ο συνθέτης και ερμηνευτής αυτού του είδους τραγουδιού. Ίσως, η πρωτόλεια μορφή να εμφανίστηκε στις πρώτες κοινωνίες των σπηλαιοκτητών ανθρώπων, που εξέφρασαν, μέσα από ένα απλοποιημένο τρόπο ενδοεπικοινωνίας, τις πρώτες φθογγικές συλλαβές. Η συνέχεια κύλησε σταδιακά καθώς ο ανθρώπινος εγκέφαλος ανέπτυσσε καινούργιους νευρώνες.
Τελικά, εκεί που έγινε το μεγάλο θαύμα ήταν όταν άρχισε να ακμάζει ο ελληνικός πολιτισμός. Η πνευματώδης δράση ορισμένων χαρισματικών ατόμων έδωσε στην ανθρωπότητα την ώθηση για το μεγάλο εξελικτικό ταξίδι του μέλλοντος. Ένα τέτοιο προικισμένο άτομο ήταν κι ο Αρίων, στον οποίο χρωστάμε την διαμόρφωση της φωνητικής άρθρωσης που εισήγαγε για πρώτη φορά στον διθύραμβο. Πρόκειται λοιπόν για μια φυσιογνωμία με επιστημοσύνη στο χώρο της μουσικής που του οφείλουν όλοι οι λαοί πάρα πολλά.
Η επιστήμη αυτή, μετά την μεγάλη ακμή του χρυσού αιώνα με τις μεγάλες φυσιογνωμίες των τραγικών, κωμικών και λυρικών ποιητών της αρχαίας Ελλάδος, πέρασε έπειτα από αιώνες σε άλλα έθνη. Έτσι, τα τραγούδια της αγάπης, που υπήρξαν εδώ και αιώνες στον αρχαίο ελληνικό κόσμο, μπορούν παγκοσμίως να ανιχνευθούν στους μύθους, στις ιστορίες, στα ήθη και τα δρώμενα των περισσότερων αλλοεθνών κοινωνιών. Αν και σήμερα ακόμη ή τέχνη του ερωτικού τραγουδιού είναι πανταχού παρούσα και παραμένει αδιάλειπτη ως ένα σύγχρονο φαινόμενο.
Στον δυτικό κόσμο θεωρούν ότι τα τραγούδια της αγάπης εξελίχτηκαν κατά την περίοδο του μεσαίωνα από τους τροβαδούρους ή τους τρουβέρους ενώ άλλοι υποστηρίζουν την προέλευση τους από τους Γερμανούς μινεσίγκερ. Επί παραδείγματι, στην Γαλλία θεωρούνται ως εξελίξιμο είδος των τροβαδούρικων ασμάτων τα επονομαζόμενα Σανσόν (chanson). Οι μπαλάντες Σανσόν είναι μια πρώιμη μορφή του είδους της σεντιμένταλ μουσικής.
Όμως, καμία κάστα αυτών των μουσουργών της δυτικής μουσικής δεν ξεπερνάει χρονικά του αρχαίους Έλληνες λυρικούς ποιητές και πρωτουργούς της μουσικής παιδείας. Ο Λίνος, ο Ορφέας (που τραγούδησε τραγούδια αγάπης για την Ευρυδίκη του), ο Αρίων, ο Ανακρέων, ο Αλκαίος, ο Μίμνερμος κ.α. είναι η πρωτοπόροι της έντεχνης μουσικής, της έντεχνης δημιουργίας που ανήγαγαν την πρωτόγονη μορφή έκφρασης σε επιτηδευμένη τέχνη. Η επιτηδευμένη τέχνη χάραξε την αυγή του εξευγενισμένου αισθήματος ήτοι της εξημερωμένης αγάπης.
Η παιδεία των αρχαίων Ελλήνων μεταλαμπαδεύτηκε εις τις χώρες της δύσης και της ανατολής, όπου την παρέλαβαν νέες κάστες μουσικών. Εξ αυτών και οι Ευρωπαίοι Βάρδοι, Τροβαδούροι, Τρουβέροι, Μινεσάγκερ κ.α. που συνήθως ερμήνευαν τα τραγούδια τους με την συνοδεία κιθάρας, ή λύρας, ή ζίθερ, ή άρπας ή λαούτου.
Ο πρώτος που υποστήριξε ότι η ιστορική πατρότητα του τραγουδιού της αγάπης αποδίδεται στους τροβαδούρους ήταν ο Denis de Rougemont[2]. Ωστόσο, ο Denis de Rougemont αστόχησε στην θεωρία του αυτή στην προσπάθεια του να εξαίρει τον ευρωπαϊκό φιντεραλισμό[3].
Παράλληλα, ο ακροθιγής ιδεαλισμός του, στην πίστη μιας συνομόσπονδης Ευρώπης, με ηγέτες τα έθνη του βορρά, τον οδήγησε στην αποκοπή του αρχαίου Ελληνικού πολιτισμού από τα ιστορικά κριτήρια, που αναδεικνύουν ακραιφνώς την γηραιά Ήπειρο ως κοιτίδα του παγκόσμιου πολιτισμού. Έτσι, δεν υφίσταται το εξ ανατολών το φως αλλά οι αρχαίοι Έλληνες λυρικοί ποιητές, είναι οι καθηγητές των Ευρωπαίων, όπου και παραμερίστηκαν ήτοι και ελησμονήθησαν.
Παρά ταύτα, δεδομένου της εξελικτικής πορείας του ανθρώπινου πολιτισμού, είναι αναγκαίο να σημειωθεί ότι η ταυτότητα των τραγουδιών της αγάπης παραλλάσσονταν από καιρό σε καιρό κι από δεκαετία σε δεκαετία. Οι ερωτικές μπαλάντες ή τραγούδια της αγάπης συναντώνται ευρύτερα σε όλα τα μουσικά είδη όπως: την opera, classic music(mendelssohn), την pop, την R & B, την soul, την country, την folk, την rock την jazz και την electronic music κ.α.
Ιδού και μια σύγχρονη προσπάθεια ανάδειξης της αρχαίας ελληνικής λυρικής τέχνης με συμφωνικά όργανα και οπερατική φωνή κόντρα τενόρος. Τα Μουσικά αποσπάσματα από την αγγλική ταινία κινουμένων σχεδίων με τίτλο "Arion and the Dolphin" του 1996. Η μουσική σύνθεση είναι του Ian Hughes σε λυρικό ύφος μπαλάντας:
Όμως, καμία κάστα αυτών των μουσουργών της δυτικής μουσικής δεν ξεπερνάει χρονικά του αρχαίους Έλληνες λυρικούς ποιητές και πρωτουργούς της μουσικής παιδείας. Ο Λίνος, ο Ορφέας (που τραγούδησε τραγούδια αγάπης για την Ευρυδίκη του), ο Αρίων, ο Ανακρέων, ο Αλκαίος, ο Μίμνερμος κ.α. είναι η πρωτοπόροι της έντεχνης μουσικής, της έντεχνης δημιουργίας που ανήγαγαν την πρωτόγονη μορφή έκφρασης σε επιτηδευμένη τέχνη. Η επιτηδευμένη τέχνη χάραξε την αυγή του εξευγενισμένου αισθήματος ήτοι της εξημερωμένης αγάπης.
Η παιδεία των αρχαίων Ελλήνων μεταλαμπαδεύτηκε εις τις χώρες της δύσης και της ανατολής, όπου την παρέλαβαν νέες κάστες μουσικών. Εξ αυτών και οι Ευρωπαίοι Βάρδοι, Τροβαδούροι, Τρουβέροι, Μινεσάγκερ κ.α. που συνήθως ερμήνευαν τα τραγούδια τους με την συνοδεία κιθάρας, ή λύρας, ή ζίθερ, ή άρπας ή λαούτου.
Ο πρώτος που υποστήριξε ότι η ιστορική πατρότητα του τραγουδιού της αγάπης αποδίδεται στους τροβαδούρους ήταν ο Denis de Rougemont[2]. Ωστόσο, ο Denis de Rougemont αστόχησε στην θεωρία του αυτή στην προσπάθεια του να εξαίρει τον ευρωπαϊκό φιντεραλισμό[3].
Παράλληλα, ο ακροθιγής ιδεαλισμός του, στην πίστη μιας συνομόσπονδης Ευρώπης, με ηγέτες τα έθνη του βορρά, τον οδήγησε στην αποκοπή του αρχαίου Ελληνικού πολιτισμού από τα ιστορικά κριτήρια, που αναδεικνύουν ακραιφνώς την γηραιά Ήπειρο ως κοιτίδα του παγκόσμιου πολιτισμού. Έτσι, δεν υφίσταται το εξ ανατολών το φως αλλά οι αρχαίοι Έλληνες λυρικοί ποιητές, είναι οι καθηγητές των Ευρωπαίων, όπου και παραμερίστηκαν ήτοι και ελησμονήθησαν.
Παρά ταύτα, δεδομένου της εξελικτικής πορείας του ανθρώπινου πολιτισμού, είναι αναγκαίο να σημειωθεί ότι η ταυτότητα των τραγουδιών της αγάπης παραλλάσσονταν από καιρό σε καιρό κι από δεκαετία σε δεκαετία. Οι ερωτικές μπαλάντες ή τραγούδια της αγάπης συναντώνται ευρύτερα σε όλα τα μουσικά είδη όπως: την opera, classic music(mendelssohn), την pop, την R & B, την soul, την country, την folk, την rock την jazz και την electronic music κ.α.
Ιδού και μια σύγχρονη προσπάθεια ανάδειξης της αρχαίας ελληνικής λυρικής τέχνης με συμφωνικά όργανα και οπερατική φωνή κόντρα τενόρος. Τα Μουσικά αποσπάσματα από την αγγλική ταινία κινουμένων σχεδίων με τίτλο "Arion and the Dolphin" του 1996. Η μουσική σύνθεση είναι του Ian Hughes σε λυρικό ύφος μπαλάντας:
εικόνες από τα κινούμενα σχέδια της ταινίας
"Arion and the Dolphin"
Εν κατακλείδι, η συνεισφορά του κιθαρωδού Αρίωνος στην μουσική δημιουργία υπήρξε καταλυτική. Η πνευματική του ωριμότητα και η καλή καρδιά του τον ώθησαν σε μια μεταφυσική ένωση με το θείο και πλάστη του σύμπαντος κόσμου. Η αγάπη του Θεού τον αξίωσε να υπερβεί τα ανθρώπινα και να γίνει ο καλύτερος κιθαρωδός της εποχής του, αποκτώντας τεράστια φήμη. Αυτό όμως δεν τον έβλαψε ψυχικά, παρόλο που είχε κατακτήσει τα πρωτεία στους κορυφαίους πανελλήνιους διαγωνισμούς. Το διαχειρίστηκε σωστά και παρέμεινε ένας ταπεινός μουσουργός. Δια τούτο, ακόμη, και η ωδική του σύνθεση, το τραγούδι της αγάπης συγκίνησε τα θαλάσσια θηλαστικά, ιδιαιτέρως δε τα φιλόμουσα δελφίνια. Εν ολίγοις, πρόκειται για ένα θαύμα, που θυμίζει την περίπτωση του προφήτη Ιωνά...
Εν τούτοις, όλοι οι μεταγενέστεροι δημιουργοί ερωτικών ωδών ή ασμάτων (δες και το κεφάλαιο "Άσμα ασμάτων" στην Παλαιά Διαθήκη) κάτι έχουν πάρει, κάτι έχουν κλέψει από την μουσική οντότητα του Αρίωνα. Ο Αρίων ήταν ένας εκ των πρώτων αοιδών, ήτοι και κάντορας για τους δυτικούς, που τραγούδησε απ' της καρδιάς τα βάθη. Πολλοί και διάφοροι οι μιμητές του εις τους αιώνες! [5]
ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
[1]Ιδού όλα τα γραφόμενα του Πλουτάρχου περί τούτου: [161a] ἐν μέσῳ δ᾽ ἀνεῖχεν ὑπὲρ τῆς θαλάττης ὄγκος ἀσαφὴς καὶ ἄσημος ὀχουμένου σώματος, μέχρι οὗ συναγαγόντες εἰς ταὐτὸ καὶ συνεποκείλαντες ἐξέθηκαν ἐπὶ γῆν ἄνθρωπον ἔμπνουν καὶ κινούμενον, αὐτοὶ δὲ πάλιν πρὸς τὴν ἄκραν ἀναφερόμενοι μᾶλλον ἢ πρότερον ἐξήλλοντο, παίζοντες ὑφ᾽ ἡδονῆς τινος ὡς ἔοικε καὶ σκιρτῶντες. «ἡμῶν δ᾽,» ὁ Γόργος ἔφη, πολλοὶ μὲν διαταραχθέντες ἔφυγον ἀπὸ τῆς θαλάττης, ὀλίγοι δὲ μετ᾽ ἐμοῦ θαρρήσαντες προσελθεῖν ἐγνώρισαν Ἀρίονα τὸν κιθαρῳδόν, [161b] αὐτὸν τοὔνομα φθεγγόμενον ἑαυτοῦ, καὶ τῇ στολῇ καταφανῆ γενόμενον· τὸν γὰρ ἐναγώνιον ἐτύγχανεν ἀμπεχόμενος κόσμον, ᾧ κιθαρῳδῶν ἐχρήσατο. Κομίσαντες οὖν ἐπὶ σκηνὴν αὐτόν, ὡς οὐδὲν εἶχε κακὸν ἀλλ᾽ ἢ διὰ τάχος καὶ ῥοῖζον ἐφαίνετο τῆς φορᾶς ἐκλελυμένος καὶ κεκμηκώς, ἠκούσαμεν λόγον ἄπιστον ἅπασι πλὴν ἡμῶν τῶν θεασαμένων τὸ τέλος. ἔλεγε γὰρ Ἀρίων ὡς πάλαι μὲν ἐγνωκὼς ἐκ τῆς Ἰταλίας ἀπαίρειν, Περιάνδρου δὲ γράψαντος αὐτῷ προθυμότερος γενόμενος ὁλκάδος Κορινθίας παραφανείσης εὐθὺς ἐπιβὰς ἀναχθείη, μετρίῳ δὲ πνεύματι χρωμένων ἡμέρας τρεῖς αἴσθοιτο τοὺς [161c] ναύτας ἐπιβουλεύοντας ἀνελεῖν αὐτόν, εἶτα καὶ παρὰ τοῦ κυβερνήτου πύθοιτο κρύφα μηνύσαντος ὡς τῇ νυκτὶ τοῦτο δρᾶν αὐτοῖς εἴη δεδογμένον. ἔρημος οὖν ὢν βοηθείας καὶ ἀπορῶν ὁρμῇ τινι χρήσαιτο δαιμονίῳ τὸ μὲν σῶμα κοσμῆσαι καὶ λαβεῖν ἐντάφιον αὑτῷ τὸν ἐναγώνιον ἔτι ζῶν κόσμον, ἐπᾷσαι δὲ τῷ βίῳ τελευτῶν καὶ μὴ γενέσθαι κατὰ τοῦτο τῶν κύκνων ἀγεννέστερος. ἐσκευασμένος οὖν καὶ προειπὼν ὅτι προθυμία τις αὐτὸν ἔχοι τῶν νόμων διελθεῖν τὸν Πυθικὸν ὑπὲρ σωτηρίας αὑτοῦ καὶ τῆς νεὼς καὶ τῶν ἐμπλεόντων, [161d]καταστὰς παρὰ τὸν τοῖχον ἐν πρύμνῃ καί τινα θεῶν πελαγίων ἀνάκλησιν προανακρουσάμενος ᾄδοι τὸν νόμον. καὶ ὅσον οὔπω μεσοῦντος αὐτοῦ καταδύοιτο μὲν ὁ ἥλιος εἰς τὴν θάλατταν, ἀναφαίνοιτο δ᾽ ἡ Πελοπόννησος. οὐκέτ᾽ οὖν τῶν ναυτῶν τὴν νύκτα περιμενόντων ἀλλὰ χωρούντων ἐπὶ τὸν φόνον, ἰδὼν ξίφη γεγυμνωμένα καὶ παρακαλυπτόμενον ἤδη τὸν κυβερνήτην, ἀναδραμὼν ῥίψειεν ἑαυτὸν ὡς δυνατὸν ἦν μάλιστα πόρρω τῆς ὁλκάδος. πρὶν δ᾽ ὅλον καταδῦναι τὸ σῶμα δελφίνων ὑποδραμόντων ἀναφέροιτο, μεστὸς ὢν ἀπορίας καὶ ἀγνοίας καὶ ταραχῆς τὸ πρῶτον· ἐπεὶ δὲ ῥᾳστώνη τῆς ὀχήσεως ἦν, καὶ πολλοὺς ἑώρα ἀθροιζομένους [161e] περὶ αὐτὸν εὐμενῶς καὶ διαδεχομένους ὡς ἀναγκαῖον ἐν μέρει λειτούργημα καὶ προσῆκον πᾶσιν, ἡ δ᾽ ὁλκὰς ἀπολειφθεῖσα πόρρω τοῦ τάχους αἴσθησιν παρεῖχε, μήτε τοσοῦτον ἔφη δέους πρὸς θάνατον αὐτῷ μήτ᾽ ἐπιθυμίας τοῦ ζῆν ὅσον φιλοτιμίας ἐγγενέσθαι πρὸς τὴν σωτηρίαν, ὡς θεοφιλὴς ἀνὴρ φανείη καὶ λάβοι περὶ θεῶν δόξαν βέβαιον. ἅμα δὲ καθορῶν τὸν οὐρανὸν ἀστέρων περίπλεων καὶ τὴν σελήνην ἀνίσχουσαν εὐφεγγῆ καὶ καθαράν, [161f] ἑστώσης δὲ πάντῃ τῆς θαλάττης ἀκύμονος ὥσπερ τρίβον ἀνασχιζόμενον τῷ δρόμῳ, διανοεῖσθαι πρὸς αὑτὸν ὡς οὐκ ἔστιν εἷς ὁ τῆς Δίκης ὀφθαλμός, ἀλλὰ πᾶσι τούτοις ἐπισκοπεῖ κύκλῳ ὁ θεὸς τὰ πραττόμενα περὶ γῆν τε καὶ θάλατταν. τούτοις δὲ δὴ τοῖς λογισμοῖς ἔφη τὸ κάμνον αὐτῷ καὶ βαρυνόμενον ἤδη τοῦ σώματος ἀναφέρεσθαι, καὶ τέλος ἐπεὶ τῆς ἄκρας ἀπαντώσης ἀποτόμου καὶ ὑψηλῆς εὖ πως φυλαξάμενοι καὶ κάμψαντες ἐν χρῷ παρενήχοντο τῆς γῆς ὥσπερ εἰς λιμένα σκάφος ἀσφαλῶς [162a] κατάγοντες, παντάπασιν αἰσθέσθαι θεοῦ κυβερνήσει γεγονέναι τὴν κομιδήν.Ταῦθ᾽,» ὁ Γόργος ἔφη, «τοῦ Ἀρίονος εἰπόντος, ἠρόμην αὐτὸν ὅποι τὴν ναῦν οἴεται κατασχήσειν. ὁ δὲ πάντως μὲν εἰς Κόρινθον, πολὺ μέντοι καθυστερεῖν· αὐτὸν γὰρ ἑσπέρας ἐκπεσόντα πεντακοσίων οὐ μεῖον οἴεσθαι σταδίων δρόμον κομισθῆναι, καὶ γαλήνην εὐθὺς κατασχεῖν.» οὐ μὴν ἀλλ᾽ ἑαυτὸν ὁ Γόργος ἔφη πυθόμενον τοῦ τε ναυκλήρου τοὔνομα καὶ τοῦ κυβερνήτου καὶ τῆς νεὼς τὸ παράσημον ἐκπέμψαι πλοῖα καὶ στρατιώτας ἐπὶ τὰς κατάρσεις [162b]παραφυλάξοντας· τὸν δ᾽ Ἀρίονα μετ᾽ αὐτοῦ κομίζειν ἀποκεκρυμμένον, ὅπως μὴ προαισθόμενοι τὴν σωτηρίαν διαφύγοιεν· ὄντως οὖν ἐοικέναι θείᾳ τύχῃ τὸ πρᾶγμα· παρεῖναι γὰρ αὐτοὺς ἅμα δεῦρο καὶ πυνθάνεσθαι τῆς νεὼς κεκρατημένης ὑπὸ τῶν στρατιωτῶν συνειλῆφθαι τοὺς ἐμπόρους καὶ ναύτας.
Μετάφραση:
[161a] Στη μέση εξείχε από τη θάλασσα ο ασαφής και απροσδιόριστος όγκος ενός μεταφερόμενου σώματος, ώσπου τα δελφίνια μαζεύτηκαν, όλα μαζί, στο ίδιο σημείο και, πλησιάζοντας προς την ακτή, απέθεσαν πάνω στην στεριά έναν άνθρωπο που ανέπνεε και μπορούσε να κινείται· ύστερα αυτά ανοίχτηκαν πάλι στη θάλασσα τραβώντας προς το ακρωτήριο. Τώρα τα δελφίνια πηδούσαν περισσότερο από ό,τι πρωτύτερα, και έπαιζαν και σκιρτούσαν από κάποια ξεχωριστή, καθώς φαινόταν, ευχαρίστηση. «Πολλοί από μας», είπε ο Γόργος, «αναστατωμένοι απομακρύνθηκαν από τη θάλασσα, κάποιοι λίγοι όμως —ένας από αυτούς και εγώ— βρήκαν το θάρρος να πλησιάσουν και αναγνώρισαν τον κιθαρωδό Αρίονα, [161b] που και ο ίδιος μάς είπε το όνομά του, έγινε όμως κατάδηλος και από τα ρούχα που φορούσε· συνέβαινε, πράγματι, να φοράει τα ρούχα των μουσικών αγώνων, αυτά που φορούσε όταν έπαιζε τη λύρα του και τραγουδούσε. Αφού λοιπόν τον μεταφέραμε σε μια σκηνή, και καθώς δεν είχε πάθει κανένα κακό, παρά μόνο ήταν φανερά εξαντλημένος και κουρασμένος από την ταχύτητα και από τον θόρυβο της μεταφοράς του, τον ακούσαμε να μας διηγείται μια ιστορία απίστευτη για όλους, εκτός από μας που υπήρξαμε θεατές τού τέλους της. Έλεγε λοιπόν ο Αρίονας ότι από καιρό είχε πάρει την απόφαση να φύγει από την Ιταλία, όταν όμως του έστειλε ένα γράμμα ο Περίανδρος, η επιθυμία του αυτή έγινε εντονότερη, και όταν έκανε την παρουσία του ένα εμπορικό καράβι από την Κόρινθο, επιβιβάσθηκε αμέσως σ᾽ αυτό και απέπλευσε. Ύστερα από τρεις μέρες ταξιδιού με μέτριο άνεμο πρόσεξε [161c] ότι οι ναύτες σχεδίαζαν να τον σκοτώσουν· έμαθε μάλιστα στη συνέχεια από τον κυβερνήτη (που του έστειλε ένα κρυφό μήνυμα) ότι είχαν αποφασίσει να το κάνουν εκείνη τη νύχτα. Μη έχοντας λοιπόν καμιά βοήθεια από πουθενά, βρισκόταν σε μεγάλη αμηχανία. Τότε του ήρθε μια θεϊκή έμπνευση: να στολίσει το σώμα του και να φορέσει, ζωντανός ακόμη, ως σάβανο τα ρούχα των μουσικών αγώνων, και ύστερα να τραγουδήσει —κατά τη στιγμή του θανάτου του— το τελευταίο του τραγούδι στη ζωή, ώστε να μη φανεί ως προς αυτό λιγότερο γενναιόψυχος από τους κύκνους. Αφού λοιπόν ετοιμάσθηκε, ανήγγειλε ότι έχει ζωηρή επιθυμία να τραγουδήσει τον Πυθικό νόμο υπέρ της δικής του σωτηρίας και υπέρ της σωτηρίας του πλοίου και των επιβατών. [161d] Ύστερα πήγε και στάθηκε στην πρύμνη, δίπλα στην κουπαστή, και, αφού πρώτα με ένα προανάκρουσμα έκανε μια επίκληση στους θεούς του πελάγους, άρχισε να τραγουδάει τον νόμο. Δεν είχε ακόμη φτάσει στη μέση του, όταν ο ήλιος άρχισε να δύει μέσα στη θάλασσα και να φαίνεται πια η Πελοπόννησος. Όταν λοιπόν οι ναύτες δεν περίμεναν πια να ᾽ρθει η νύχτα, αλλά προχωρούσαν στο φονικό τους έργο, ο Αρίονας, μόλις είδε γυμνά τα ξίφη και τον κυβερνήτη να σκεπάζει πια το πρόσωπό του, ρίχτηκε μ᾽ ένα πήδημα στη θάλασσα, όσο μπορούσε πιο μακριά από το καράβι. Προτού όμως βυθιστεί ολόκληρο το σώμα του, έτρεξαν από κάτω του δελφίνια και τον ξανάβγαλαν στην επιφάνεια. Στην αρχή ο Αρίονας τα έχασε και η ψυχή του γέμισε από ανασφάλεια και ταραχή. Όταν όμως είδε ότι η μεταφορά του γινόταν εύκολα και άνετα και ότι πολλά δελφίνια μαζεύονταν [161e] γύρω του με φιλική διάθεση, αναλαμβάνοντας διαδοχικά το έργο της μεταφοράς του σαν ένα λειτούργημα υποχρεωτικό, σαν ένα καθήκον όλων τους, και, από την άλλη, ότι το πλοίο, έχοντας μείνει πολύ πίσω, τον βοηθούσε να καταλάβει την ταχύτητά τους, γεννήθηκε μέσα του, όπως είπε, όχι τόσο ο φόβος του θανάτου, ούτε η επιθυμία της ζωής, όσο η φιλοδοξία να σωθεί, για να φανεί καθαρά ότι είναι ένας άνθρωπος αγαπητός στους θεούς και, συγχρόνως, να κερδίσει μια σίγουρη γνώμη για τους θεούς. Βλέποντας την ίδια στιγμή τον ουρανό γεμάτο από αστέρια, το φεγγάρι να ανατέλλει λαμπερό και καθαρό, [161f] και ενώ η θάλασσα έμενε ακύμαντη σε όλη της την έκταση, ένας δρόμος να ανοίγεται για την πορεία τους, σκεφτόταν μέσα του ότι το μάτι της Δικαιοσύνης δεν είναι μόνο ένα, αλλ᾽ ότι με όλα αυτά τα μάτια του ο θεός βλέπει γύρω τριγύρω όλα όσα γίνονται σε στεριά και θάλασσα. Με αυτούς τους διαλογισμούς το κουρασμένο και βαρύ πια σώμα του έβρισκε, έλεγε, ανακούφιση. Και όταν στο τέλος βρέθηκε μπροστά τους το απότομο και ψηλό ακρωτήριο, και τα δελφίνια, παρακάμπτοντάς το με πολλή προσοχή, παρέπλεαν ξυστά τη στεριά σαν να οδηγούσαν με ασφάλεια [162a] ένα σκάφος στο λιμάνι, δεν είχε πια καμιά αμφιβολία ότι η μεταφορά του έγινε με οδηγό το θεό.»Και ο Γόργος συνέχισε: «Αφού μας τα διηγήθηκε όλα αυτά ο Αρίονας, εγώ τον ρώτησα πού κατά τη γνώμη του θα έπιανε στεριά το καράβι. Εκείνος απάντησε σίγουρα στην Κόρινθο, μόνο που θα καθυστερούσε πολύ· γιατί κατά τη γνώμη του, από τη στιγμή που ο ίδιος έπεσε το βράδυ στη θάλασσα, τα δελφίνια τον μετέφεραν σε μια απόσταση όχι μικρότερη από πεντακόσια στάδια, και ο αέρας είχε πέσει αμέσως». Ο ίδιος, ωστόσο, ο Γόργος είπε ότι, μόλις έμαθε και του ιδιοκτήτη του πλοίου το όνομα και του κυβερνήτη, καθώς και το έμβλημα του πλοίου, έστειλε πλοία και στρατιώτες [162b] να παραφυλάξουν στις σκάλες όπου πιάνουν τα πλοία, τον Αρίονα όμως τον έφερε μαζί του, κρυμμένον, για να μη προλάβουν οι ναύτες να μάθουν ότι σώθηκε και έτσι να διαφύγουν. Πραγματικά όλα έμοιαζαν, όπως είπε, να γίνονται με θεϊκή βούληση και καθοδήγηση· γιατί μόλις οι ίδιοι έφτασαν εδώ, πληροφορήθηκαν ότι το πλοίο κατασχέθηκε και οι στρατιώτες συνέλαβαν τους εμπόρους και τους ναύτες.
[2]Denis de Rougemont (1956/1966), Love in the Western World, trans., Montgomery Belgion, revised edition, reprint, New York: Fawcett, p. [i].
[3]Όπως πληροφορούμεθα από την διαδικτυακή βιβλιοθήκη: Η διατριβή του De Rougemont είναι ότι τα τραγούδια αγάπης εξελίχθηκαν από τα ερωτικά τραγούδια των τρουβαδούρων και ότι αυτά τα τραγούδια αντιπροσώπευαν την απόρριψη της ιστορικής χριστιανικής αντίληψης της αγάπης.
[4]Συνήθως η μπαλάντα έχει αργό ρυθμό και μια πλούσια μελωδία που τονίζουν τις αρμονίες του τραγουδιού. Στην μουσική συνοδεία οι μπαλάντες παίζονται με ακουστικά όργανα όπως κιθάρες , πιάνα , σαξόφωνα, συνθεσάιζερ, τύμπανα και άλλοτε με μεγάλη ορχήστρα.
[5] Στην σύγχρονη μουσική βιομηχανία, πληθώρα δημιουργών και ερμηνευτών του είδους Love song απέσπασαν τεράστια επιτυχία και πολλά κέρδη από τις πωλήσεις και από τις συναυλίες. Κάτι παρόμοιο με τον Αρίων όταν κέρδισε στον διαγωνισμό της Σικελίας και μετέπειτα έκανε καλλιτεχνική περιοδεία σε όλη την Ιταλία. Μερικές περιπτώσεις αυτών των σύγχρονων καλλιτεχνών είναι: ο Kenny Rogers με το "Laidy το 1980", ο Phil Collins με το "Against All Odds" το 1984, τον George Michael με το "Careless Whisper" το 1984 , την Whitney Houston με το "I Will Always Love You" το 1992, την Toni Braxton με το "Un-Break My Heart" το 1996, την Adele με το "Hello" το 2015, τον Justin Bieber με το Love Yourself " το 2016 κ.α.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- "Dictionary of greek and roman biography and mythology"
-Πλουτάρχου, "Των επτά σοφών συμπόσιο"
-Αιλιανού, Περί ζώων ιδιότητες
-Denis de Rougemont (1956/1966), Love in the Western World, trans., Montgomery Belgion, revised edition, reprint, New York: Fawcett, p. [i].
[3]Όπως πληροφορούμεθα από την διαδικτυακή βιβλιοθήκη: Η διατριβή του De Rougemont είναι ότι τα τραγούδια αγάπης εξελίχθηκαν από τα ερωτικά τραγούδια των τρουβαδούρων και ότι αυτά τα τραγούδια αντιπροσώπευαν την απόρριψη της ιστορικής χριστιανικής αντίληψης της αγάπης.
[4]Συνήθως η μπαλάντα έχει αργό ρυθμό και μια πλούσια μελωδία που τονίζουν τις αρμονίες του τραγουδιού. Στην μουσική συνοδεία οι μπαλάντες παίζονται με ακουστικά όργανα όπως κιθάρες , πιάνα , σαξόφωνα, συνθεσάιζερ, τύμπανα και άλλοτε με μεγάλη ορχήστρα.
[5] Στην σύγχρονη μουσική βιομηχανία, πληθώρα δημιουργών και ερμηνευτών του είδους Love song απέσπασαν τεράστια επιτυχία και πολλά κέρδη από τις πωλήσεις και από τις συναυλίες. Κάτι παρόμοιο με τον Αρίων όταν κέρδισε στον διαγωνισμό της Σικελίας και μετέπειτα έκανε καλλιτεχνική περιοδεία σε όλη την Ιταλία. Μερικές περιπτώσεις αυτών των σύγχρονων καλλιτεχνών είναι: ο Kenny Rogers με το "Laidy το 1980", ο Phil Collins με το "Against All Odds" το 1984, τον George Michael με το "Careless Whisper" το 1984 , την Whitney Houston με το "I Will Always Love You" το 1992, την Toni Braxton με το "Un-Break My Heart" το 1996, την Adele με το "Hello" το 2015, τον Justin Bieber με το Love Yourself " το 2016 κ.α.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- "Dictionary of greek and roman biography and mythology"
-Πλουτάρχου, "Των επτά σοφών συμπόσιο"
-Αιλιανού, Περί ζώων ιδιότητες
-Denis de Rougemont (1956/1966), Love in the Western World, trans., Montgomery Belgion, revised edition, reprint, New York: Fawcett, p. [i].
