Δευτέρα 19 Απριλίου 2021

 

ЭIЄ

ΜΙΑ ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΜΕ ΤΟ ΛΕΙΨΑΝΟ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ

Έρευνα & συγγραφή: Ιωάννης Βαφίνης

  Στην χαλεπή εποχή της έξαρσης του υλισμού και της νοσηρής φαντασίας, η οποία μεταφράζεται κατ' ευφημισμό σε πνευματισμό,  συμβαίνουν θαυμαστά γεγονότα υπερβατικής φύσεως. Οι πρωταγωνιστές, δεν είναι οι ήρωες των πλαστών κινηματογραφικών ταινιών του Χόλιγουντ, αλλά, οι Άγιοι υπέρμαχοι της πίστεως του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού. Ένας εξ αυτών δηλούται κι ο μεγαλομάρτυρας Άγιος Δημήτριος.
 Η μεσολάβηση του Αγίου Δημητρίου, εις τους ουρανούς, ενώπιον της Αγίας Τριάδος, δια την προστασία του χριστεπώνυμου πληρώματος της ελληνορθόδοξης εκκλησίας είναι τεράστιου ώφελους. Δια τούτο, κάθε χριστιανός, ιδιαιτέρως νεαρής ηλικίας, δύναται να επικαλείται συχνά την χάρη του Αγίου Δημητρίου. Φερειπείν, όπως είπε κάποιος μοναχός από το όρος Χολομώντα

"Μέ­γας, α­λη­θώς, εί­ναι ο Άγιος Δη­μή­τριος."

 

Τοιχογραφία του Αγίου Δημητρίου στο Πρωτάτο των Καρυών
                                                      (Μανουήλ Πανσέληνος, 1290-1310).

 Υπεισερχόμενος στο κεντρικό θέμα του άρθρου, οφείλω να εξιστορήσω ένα προσωπικό μου βίωμα με το λείψανο του Αγίου Δημητρίου, στη Θεσσαλονίκη. Ενθυμούμαι, λοιπόν, για πρώτη φορά, κατά το έτος 2002, την παρουσία μου εις το ναό του Αγίου Δημητρίου, του αθλήσαντος της χριστιανικής πίστεως. Εισερχόμενος, μαζί με την τότε σύντροφο μου, στο ναό, είδαμε τον νεωκόρο και μια ηλικιωμένη κυρία που προσκηνούσε τις εικόνες πέριξ του ναού. Ο ναός ούτος οικοδομήθηκε σε σχέδιο βασιλικής αρχιτεκτονικής ελληνιστικού τύπου κατά την αναστήλωση του 1948.
  Όπως βλέπετε και στις εικόνες του ιερού ναού, αριστερά είναι το Κιβώριο με την λάρνακα του λειψάνου του Αγίου Δημητρίου. Καθώς εισήλθαμε από την κυρία είσοδο, οδηγούμενοι προς το σημείο αυτό, δίχως να έχουμε γνώση περί τούτου, αισθανθήκαμε μια άρρητη ευωδία. Εννοήσαμε άμεσα ότι, το φαινόμενο αυτό προέρχονταν από την αριστερή πλευρά του ναού. Όντας εμείς Αθηναίοι και μη γνωρίζοντες λεπτομέρειες του χώρου, απευθυνθήκαμε στο νεωκόρο. 
-Που βρίσκεται το λείψανο του Αγίου Δημητρίου παρακαλώ; και μας απαντά...

-Όπως είστε αριστερά, στο Κιβώριο...


Το κιβώριο του ιερού ναού Αγίου Δημητρίου Θεσσαλονίκηςπου φτιάχτηκε για να τοποθετηθεί η λάρνακα με τολείψανο του Αγίου Δημητρίου του Μυροβλύτου.Στην πρώτη εικόνα η λάρνακα βρίσκεται μέσα στο κιβώριο, όπως όταν την επισκέφθην
ενώ στη δεύτερη είναι έξωθεν του κιβωρίου
πιθανόν δια να προσκυνάνε με τάξη ή προσερχόμενοι.

 Κοιτώντας προς το σημείο της αριστερής κιονοστοιχίας του ναού αντικρίσαμε ένα εξάστυλο εκ μαρμάρου Κιβώριο όπου μέσα ευρίσκετο η λάρναξ μετά του λειψάνου. Η άρρητος ευωδία, όπου είχαμε αισθανθεί κατά την έλευση μας στον ναό, είχε πλέον ενταθεί, αλλά, με το πάτημα των ποδιών μας εις το Κιβώριο άρχισε να γίνεται τόσο έντονη, όπου, έφτασε στο αποκορύφωμα της κυρίως μετά την προσκύνηση μας επί του λειψάνου. Παράλληλα, άρχισε να μας τυλίγει ένα λεπτότατο ομιχλώδης νέφος ροδίου χρώματος. Άρχισα πρώτος να διερωτώμαι μεγαλοφώνως και να επικαλούμαι τον νεωκόρο μήπως και ως εδύνατο να μας εξηγήσει. 
-Τι συμβαίνει; μου απευθύνθηκε κοιτώντας με μετά απορίας...
Του λέω τότε...
-Το λείψανο μυροβλύζει...
 Εκείνος, δεν έδωσε απάντηση και απομακρύνθηκε, προφανώς, δεν μας πίστεψε. Το γεγονός έληξε εκεί.  
  Δεν θέλαμε να φύγουμε, ήταν τόσο όμορφα, μια θεία νεφέλη μας είχε περιτυλίξει και αισθανόμασταν την αγάπη του Αγίου την αγάπη Του Τριαδικού Θεού που χαριτώνει τους Αγίους Του. 
 Ωστόσο, το φαινόμενο άρχισε να ελαττώνεται σταδιακά, έπειτα από ένα δεκάλεπτο άχρονης και ασυναίσθητης κατάστασης.
 Τότε μια εσωτερική παρότρυνση μας οδήγησε στην αποκόλληση της βαθιάς κατανύξεως που είχε επέλθει με το γεγονός της Θείας παρουσίας. Αποχωρήσαμε από τον ναό κάνοντας για μια ακόμη φορά ευλαβικά τον σταυρό μας και γυρίσαμε πίσω στις κοσμικές μας συνήθειες...
   Μετά από καιρό διαβάζοντας το ιστορικό του ναού και τον βίο του Αγίου Δημητρίου έμαθα ότι, το λείψανο του Αγίου είχε σταματήσει να μυροβλύζει εδώ και πολλά, πολλά χρόνια.
 Το "φαινόμενο" μας είχε κάνει τρομερή εντύπωση, αλλά, διστάζαμε να το μοιραστούμε με φίλους και γνωστούς μας για την αποφυγή παρερμηνείας.    
 Εντέλει, την επόμενη φορά που ανέβηκε στην Θεσσαλονίκη η φίλη μου και τότε σύντροφος μου, της είπα να πάει πάλι στο ναό να ανάψει ένα κεράκι και να προσκυνήσει το λείψανο του Αγίου, μήπως αισθανθεί το ίδιο "φαινόμενο". Πράγματι, πήγε, αλλά, αυτή τη φορά όλα ήταν φυσιολογικά, κατά το σύνηθες...
 Κατά το πέρας της δεκαετίας από του προαναφερθέντος γεγονότος καθήμενος έμπροσθεν της τηλεοράσεως παρακολουθούσα, ανήμερα της εορτής του Αγίου Δημητρίου, μια εκπομπή όπου μιλούσε κάποιος μητροπολίτης της Βορείου Ελλάδος. 
 Καθώς περιέγραφε τον βίο του Αγίου επικεντρώθηκε στο θαυμαστό λείψανο του, το οποίο, εις τους πρώτους χριστιανικούς χρόνους, μυρόβλυζε έντονα μέχρι που διακόπηκε ξάφνου εντελώς. Όμως, υπογράμμισε, τα τελευταία έτη υπάρχουν κάποιες μαρτυρίες προσκυνητών που γεύτηκαν για λίγο το άρωμα της θείας μυρόβλυσης του Αγίου. Δεν ξέρουμε γιατί, ο Άγιος, έκανε αυτές τις ελάχιστες εξαιρέσεις...
  Ακούγοντας τα λόγια του Αρχιερέως δάκρυα συγκίνησης με κατέλαβαν και δέος για την μεγαλοσύνη του στρατιώτη του Χριστού Δημητρίου του μυροβλύτου. Σήμερον, εν έτη 2020 & 2021, πληροφορούμαι την επαναφορά της μυρόβλυσης του ιερού του λειψάνου με έντονο τρόπο θέλοντας, με αυτό τον τρόπο να μας πει κάτι δια την αποστασία μας.
  Ίσως, να θέλει να μας πει ότι, πρέπει να σοβαρευτούμε απέναντι σε αυτό το κρίσιμο σημείον της εσχατολογικής εποχής μας!
Χαίρετε κι αγαλιάσθε!!



Πέμπτη 8 Απριλίου 2021

  

ЭIЄ

Ο ΣΦΑΙΤΕΡΙΣΤΗΣ ΤΟΥ ΘΡΟΝΟΥ ΤΟΥ ΘΗΣΕΑ

(Γεωστρατηγικά & πολιτικά "παίγνια" της προϊστορίας)

Έρευνα & συγγραφή: Ιωάννης Βαφίνης

  Ο Θησέας, γνωστός και διάσημος ήρωας της ελληνικής μυθιστορίας υπήρξε λαμπρότατος όπως ο ήλιος και η δοξασμένη φήμη του παρέμεινε αναλλοίωτη εις τους αιώνες. 
 Ως βασιλιάς των Αθηνών, κατατασσόμενος στην κορυφή του ελληνικού πάνθεου των ηρώων, μαζί με τον εξάδερφο του Ηρακλή, δεν ήταν δυνατόν να μην αναγνώρισε τα τρωτά σημεία της ανθρώπινης φύσεως ήτοι την αχαριστία του ανθρώπου. Το απάνθρωπο απεχθές πάθος της αχαριστίας, όπου και εδράζεται στο συναίσθημα της μοχθηρίας, εκδηλώθηκε εναντίον του Θησέα εις το λυκόφως της ζωής του. Ο πρωταγωνιστής αυτής της ανόσιας πράξης υπήρξε ο θείος του, εκ πατρός, Μενεσθέας.
 Ο Μενεσθεύς, μετατράπηκε σε σφαιτεριστή καθώς και αντίζηλος του Θησέα, εφόσον, στα νιάτα του υπήρξε υποψήφιος μνηστήρας της Ελένης της Σπάρτης. Το φθόνο του για τους Αιγηίδες το κληρονόμησε αυτούσιο από τον πατέρα του Πετεώ
  Δεδομένου ότι ο Θησέας, γνώριζε περί των τυχοδιωκτών μνηστήρων της Ελένης, προέβει σε κλοπή της δωδεκάχρονης "νύφης" δημιουργώντας σοβαρή αντιπάθεια σε πολλούς κύκλους τοπικών αρχόντων και κυρίως στους βασιλοπαίδες αδερφούς της Διοσκούρους.   
 Οι Διόσκουροι, ερχόμενοι κάποια στιγμή στο προσκήνιο της εξουσίας υιοθετούν έναν τύπο υποστατικού για τον Μενεσθέα, καθότι, με την δύναμη του βασιλείου της Λακεδαίμονος καταφέρνουν να μεταστρέψουν τον λαό των Αθηνών, ικανόν ίσως και δια της βίας, ούτως ώστε, ν' απαρνηθούν τον ευεργέτη και σωτήρα τους Θησέα. Γι' αυτό ο Θησέας, αποσπώμενος εκ της ηγεσίας του κράτους που ίδρυσε καταράστηκε τους Αθηναίους. 
 Ύστερα έλαβε την συνετή απόφαση να αυτοεξοριστή στην Σκύρο όπου διατηρούσε πατρική κτηματική περιουσία (δες Πλούταρχο-βίοι παράλληλοι Θησέας).
  Να είπωμεν, ότι, ο Θησέας, γερασμένος πλέον, αλλά, πάντοτε ισχυρός, προσπάθησε να ανακαταλάβει την εξουσία μαχόμενος υπέρ των κεκτημένων δικαιωμάτων του. Όταν όμως συνειδητοποίησε την μεταστροφή του λαού, εναντίον του, απογοητευμένος αποχώρησε για να μην θέσει σε περαιτέρω κίνδυνο την ισορροπία της αγαπημένης του πόλεως.
  Έτσι, λοιπόν, ένας ακόμη λόγος, της αντιπάθειας του Μενεσθέα, ήταν η διαδοχή του θρόνου των Αθηνών, που εποφθαλμιούσε εκ του πάλαι. Μάλιστα, ο Αιγεύς τον είχε εξορίσει δια την ύπουλη υπονόμευση της βασιλείας του. Βέβαιον είναι ότι, η διεκδίκηση του θρόνου εξάγεται εκ της κοινής καταγωγής του Μενεσθέα και του Αιγέα από το γένος του Ερεχθέως. 
 Ωστόσο, όμως, ο Αιγέας ήταν εγγονός του πρωτότοκου γιου του Ερεχθέως εν αντιθέσει με τον πατέρα του Μενεσθέα, τον επονομαζόμενον Πετεό, γιο του ερεχθείδη Ορνέα. Ο Ορνέας, ήταν ο τρίτος στη σειρά υιός του Ερεχθέα. Πρωτότοκος υπήρξε ο Κέκροπας ο νεότερος, που γέννησε τον Πανδίονα, κι ο Πανδίονας τον Αιγέα κι αυτός τον Θησέα. 
   Κάποια εποχή, ο Πετεώς, πρωτοξάδερφος με τον Πανδίονα, τον εξεδίωξε παράτυπα από τον θρόνο και κατέλαβε την εξουσία. Μετά από καιρό, οι Πανδιονίδες, με επικεφαλής τον Αιγέα και το σπαθί αυτού, εκθρονίζουν το Πετεώ εκ του θρόνου του βασιλείου των Αθηνών και βασιλεύς στέφεται ο Αιγέας. Ο Αιγεύς, αργότερα, με τα γνωστά μυθολογικά δρώμενα, κατακρεμνίζεται στην θάλασσα της Αττικής και το στέμμα μετατίθεται εις τον μονογενή υιόν του Θησέα.        Έκτοτε, από της ηγεμονίας του Θησέως, η Αθήνα ακμάζει και γίνεται ηγεμονεύουσα πόλη σε όλο το Αιγαίο, Κρήτη και νησιά. Μάλιστα, είχε τόσο απλωθεί η επικράτεια των Αθηνών, όπου οι αρχαίες καταγραφές στο λεξικό του Σουΐδα αναγορεύουν τον Θησέα ως βασιλιά της μινωικής Κρήτης.
  Ο Θησέας, εκείνη την εποχή εξάσκησε μία εξωτερική πολιτική με σκοπό την ένωση των όμαιμων, ομόθρησκων, ομόγλωσσων κι ομότροπων φυλών που συγγένευαν μεταξύ τους σε όλη την ηπειρωτική χερσόνησο του Αίμου. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να λείπει μεγάλα διαστήματα από την Αθήνα. Η εξωτερική πολιτική, που θέλησε να εφαρμόσει, δυστυχώς, του γύρισε την πλάτη. 
  Οι φιλικές σχέσεις με τον βασιλιά της Ηπείρου Αϊδωνέα ή ακόμη και η συνένωση του αδελφοποιητού του φίλου Πειρίθοου με την κόρη του ηπειρώτη βασιλιά Περσεφόνη θα ήταν για την Αθήνα ένα μεγάλο άνοιγμα προς τις διόδους της ευρωπαϊκής, κεντρικής και βόρειας, ηπείρου, με τα τεράστια ανεκμετάλλευτα εδάφη της.


Σε αυτήν την απεικόνιση, σε μελανόμορφο 
 αθηναϊκό αμφορέα του 6ου αιώνα π.Χ.
 αποτυπώνεται η μορφή του γενειοφόρου Θησέα που επιβεβαιώνει την πεποίθηση των Αθηναίων περί της ισχυρής και σώφρων προσωπικότητας του μεγάλου βασιλέα τους. Εδώ, δεν είναι πλέον ο νεαρός ήρωας, γιος του βασιλιά Αιγέα, αλλά, ο σεβαστός άρχοντας όπου συνοίκησε τους αττικούς 
δήμους και έγινε ο σοφός κυβερνήτης των Αθηνών που θέσπισε τις αρχές της Δημοκρατίας.

 Η εξωτερική πολιτική του Θησέα είχε, αφενός μεν, δυσαρεστήσει τους Λακεδαιμονίους, οι οποίοι έψαχναν αφορμή δια να εκθρονίσουν τον Θησέα, αφετέρου δε να υποδρασκελίσουν τον δημοκρατικό λαό των Αθηνών. 
 Ριψοκίνδυνο τέχνασμα θεωρήθηκε η συνένωση του Θησέα με την πριγκίπισσα Ελένη, της οποίας αποτέλεσμα υπήρξε η γέννηση μιας κόρης.  Η  ονομασία της κόρης, εκ δυο σημαντικών βασιλικών οίκων της Ελλάδος, ήταν Ιφιγένεια, εκ της συρραφής των λέξεων Ιφί+γένος (συνένωση του γένους των Ελλήνων μετά των Πελασγών).         Η όλη προσπάθεια συντελέσθηκε με την συνένωση των δύο φυλών της Ελλάδος (Ελλήνων και Πελασγών) υπέρ της ιδέας ενός δημοκρατικού πολιτεύματος που εξισώνει τον λαό με την εξουσία, κάτι το οποίον έβλαπτε τα κυριαρχικά  συμφέροντα των ολιγαρχικών της ευγενούς τάξεως. Η καινοτομία του Θησέα που εφήρμοσε στην πολιτεία των Αθηνών, είχε αρχίσει να αναγνωρίζετε ως επικίνδυνη.
  Χρησιμοποιώντας, τότε οι Λακεδαιμόνιοι, τα φθονερά και δόλια αισθήματα του Μενεσθέως για τον ανιψιό του, αλλά και τις ολιγαρχικές πεποιθήσεις του, κατάφεραν να αδρανοποιήσουν την δημοκρατική εξουσία των Αθηνών δημιουργώντας σοβαρές υπόνοιες για την δήθεν στρεβλή λειτουργία του πολιτεύματος, όπου θεσπιστής του ήταν ο Θησέας. 
   Αναλαμβάνοντας, ο Μενεσθεύς, τροποτινά την εξουσία παρέμεινε εξάπαντως υπόχρεος στους λακεδαίμονες, άνακτες, γιους του Διός. Με αυτόν τον τρόπο η Αθήνα, από πρωταγωνίστρια μετατράπηκε αυτομάτως συνεπίκουρη του ηγεμονικού άρματος που οδηγούσαν οι πελοπονησιακές δυνάμεις. 
  Δια ταύτα λοιπόν, με την εν λόγω απρόβλεπτη μετατροπή της ιστορίας, η λαμπερή και περιτείχιστη πόλη της Αθήνας, όπως την περιγράφει ο Όμηρος, μεταβάλλεται, κατά την έναρξη του Τρωικού πολέμου, σε φτωχό εταίρο των Πελοποννησιακών δυνάμεων της ηγεσίας των Ατρειδών.
   Είναι αδύνατον να υποθέσουμε την εξέλιξη της ιστορίας, εάν και εφόσον, ο Θησέας, πετύχαινε να ενώσει τις φυλές των Ελλήνων της ηπειρωτικής χώρας. Ειδύνατο δε να είχε αλλάξει το ρουν της ιστορίας, η στρατηγική σκέψη του Θησέα να ενώσει τους Έλληνες με επιγαμίες ήτοι δεσμούς αίματος. 
 Έτσι, θα οδηγούσε τους Έλληνες σε βαθιές εκπολιτιστικές εκστρατείες, χωρίς τρόπαια ανηλεούς μάχης όπως π.χ. ήταν η αργοναυτική, για τον εκβαρβαρισμό της Ασίας. Η Ασία ήταν το δέλεαρ για τους Έλληνες, όπως και για τους νυν βόρειοευρωπαίους.
 Ωστόσο, θα παραμείνει, ο εξ ανατολών, μόνιμος κίνδυνος εχθρικών επιθέσεων για την Ευρώπη, λόγω του γεωλογικού ευρασιατικού συνδέσμου και των γεωστρατηγικών συμφερόντων.

Στον χάρτη βλέπουμε υπογραμμισμένο το σημείο όπου εγκαταβιούσαν οι Αμαζόνες. Αυτά τα εδάφη ακόμη και σήμερα θεωρούνται τα πιο κομβικά σημεία του ευρασιατικού τόξου. Ο Θησέας φρόντισε να φτάσει ως εκεί κι ίσως ακόμη παραπέρα, προσπαθώντας να αναχαιτίσει τον κίνδυνο καθόδου των φυλών της Αμαζονίας. Ατρόμητος, όπως ήταν, έκλεψε την βασίλισσα των Αμαζόνων
που είχαν κι δυο τους ερωτευτεί παράφορα.
Πίστεψε προς στιγμήν, ότι, μια ερωτική ιστορία, ειμπορούσε να μαλακώσει τις καρδιές των Αμαζόνων, αλλά, αντ' αυτού υποκινήθηκε εκστρατεία εναντίον της Αθηνάς. Εννοώντας την σκληροκαρδία τους, τότε, ο Θησέας, τις εξόντωσε σχεδόν όλες μην αφήνοντας περιθώρια για επαναληπτικούς πολέμους. Μετά, οι Αμαζόνες, σαν να χάθηκαν από το προσκήνιο της ιστορίας...

 Εν κατακλείδι, η ελληνική μυθιστορία καθολοκληρίαν διδάσκει το βασικό ελάττωμα του γένους των Ελλήνων, ήτοι το δαιμόνιο της φιλοπρωτίας, φιλαρχίας του φθόνου και της μεταξύ ημών διχόνοιας, όπου, μας οδηγεί συχνά πυκνά να χάνουμε τον ορισμόν της αποστολής μας!


ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

1. Πλουτάρχου, Βίοι Παράλληλοι-Θησεύς

2.Διοδώρου Σικελιώτου, Ιστορική βιβλιοθήκη

3.βιβλιοθήκη του Απολλοδώρου του Αθηναίου

4.Λεξικό του Σουΐδα